مرکز تحقیقات ویروس شناسی

دکتر سید علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه شهید بهشتی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره صحبت‌هایی که پیرامون ویروس کرونا تحت عنوان «هیبرید هندی_ کالیفرنیایی»، می‌شود، گفت: نمی‌دانم منظور از این نوع اسم گذاری چیست و باید از کسی که بر این نوع ویروس کار کرده است سوال کرد. در هر صورت واریانت هندی که این روزها صحبت پیرامون آن زیاد است موتاسیون‌های زیادی داشته است که ۳تا از این موتاسیون‌ها برای ۳واریانت مختلف است. یکی مربوط به واریانت برزیلی و آفریقای جنوبی، یکی مربوط به واریانت بریتانیایی و یکی هم مربوط به واریانت کالیفرنیا است. این که می‌گویند هیبرید هندی _ کالیفرنیایی، حتما چیز جدیدی است اما اطلاعات علمی دقیقی به ما ندادند که به چه علت این نام را گرفته است.

وی افزود: وقتی جهشی از ویروس کرونا در هندوستان مشاهده شد، کارهای ژنومی بر ویروس نشان داد که با واریانت جدیدی روبرو هستیم که موتاسیون‌های متعددی بر آن صورت گرفته است. نکته جالب این است که ۳تا از این موتاسیون‌ها که پیش از این همزمان با هم در یک واریانت وجود نداشته است، اینجا مشاهده می‌شود. موتاسیون ۴۸۴که نوع دیگر آن را در واریانت آفریقای جنوبی و برزیلی می‌دیدیم و همان واریانتی است که بسیار نگرانیم ویروس‌ها با این واریانت نسبت به واکسن مقاوم شوند، موتاسیون ۴۵۲که در سویه واریانت کالیفرنیایی مشاهده می‌شود که این موتاسیون‌ هم گذر دهی ویروس را افزایش داده و نسبت به برخی آنتی‌بادی‌ها مقاوم کرده است و در نهایت موتاسیون ۶۱۸که سبب می‌شود ویروس شکلی به خود بگیرد که ورود به سلول برایش راحت‌تر شود که این موتاسیون‌ هم در واریانت بریتانیایی دیده می‌شود. البته خود واریانت هندی، ۳زیر واریانت دارد که یکی از آنها موتاسیون ۴۸۴را ندارد.

دکتر ناجی اظهار کرد: وقتی صحبت جدیدی مطرح می‌شود باید اطلاعات دقیق علمی در اختیار جامعه علمی هم قرار گیرد تا بهتر متوجه صحبت‌ها شویم تا مردم هم نسبت به اطلاعات در تاریکی قرار نگیرند.

این استاد تمام ویروس شناسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، اظهار کرد: نوع هندی ویروس بیشتر در هندوستان دیده می‌شود و پس از آن در انگلستان و آمریکا تعداد مبتلای زیادی به این نوع شناسایی شده است و بر اساس آخرین آمار این سویه هندی در حدود ۴۰کشور شناسایی شده است. البته میزان پخش شدن ویروس‌ها در دنیا مطمئنا عدد درست و واقعی نیست؛ زیرا همه اینها بستگی به این دارد که چقدر کشورها اقدام به پایش ژنتیکی ویروس کنند.

وی درباره احتمال بروز جهش ایرانی کرونا، تاکید کرد: این احتمال خیلی زیاد است. وقتی ویروسی وارد یک جمعیت می‌شود بر اساس چرخش و تغییراتی که در خود می‌دهد موتاسیون‌های اختصاصی آن کشور را رقم می‌زند و این بسته به خو پذیری ویروس با جمعیت و ژنتیک منطقه است. بنابراین اگر بر ویروس کرونا در ایران کار کنیم احتمالا موتاسیون‌هایی می‌بینیم که مربوط به خود ایران است اما اینکه ما به این ویروس‌ها، اطلاق واریانت ایرانی کنیم مبحث دیگری است؛ زیرا اصطلاح واریانت تعریف خاص خود را دارد که نیازمند کاری وسیع است‌. در هر حال ویروس خود را بسته به شرایط تغییر می‌دهد تا سازگاری بیشتری با محیط داشته باشد.