مرکز تحقیقات ویروس شناسی

دکتر محمدمهدی گویا در سمپوزیوم تب خونریزی دهنده کریمه کنگو در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به نزدیکی به ایام عید قربان و به دنبال آن افزایش ذبح دام، بر لزوم رعایت نکات بهداشتی در ذبح دام به منظور جلوگیری از انتقال احتمالی بیماری‌ها تاکید کرد.

 وی با بیان اینکه بیماری تب کنگو در لیست عوامل خطرناک دهگانه در جهان قرار گرفته است، اظهار کرد: سازمان بهداشت جهانی ۱۰ عامل بیماری‌های خطرناک در تمام دنیا که همگی به یک نسبت اهمیت دارند را انتخاب و به همه کشورها اعلام کرده که این ۱۰ عامل خطرناک فارغ از مشاهده در کشورها، مورد ملاحظه و توجه قرار گیرند؛ چراکه این بیماری‌ها احتمالا در آینده گسترش بیشتری پیدا کرده و به تبع آن اهمیت بین‌المللی بیشتری پیدا کرده و به عنوان یک تهدید برای امنیت سلامت جهان باید مورد توجه ویژه قرار گیرند.

وی با بیان اینکه هنوز سوالات مهم و فراوانی در مورد ویروس CCHF   در پیش روی محققان وجود دارد، گفت: مکانیسم ایمنی بدن در برابر ویروس CCHF، تعریف یکسان و استاندارد موارد بیماری، درمان ضدویروسی و اختصاصی موثر، واکسن موثر و در دسترس، مارکرهای خونی پیشگویی کننده و پیامدهای بیماری برخی از این ابهامات است.

گویا، ویروس CCHF را گسترده‌ترین عامل بیماری‌زای مهم و دارای اولویت بهداشتی در جهان عنوان کرد و افزود: تخمین زده می‌شود سالیانه بیش از ۵۰۰۰ مورد بیماری در ۳۰ کشور رخ می‌دهد.

وی با اشاره به موارد بروز این بیماری در کشورهای همسایه، تصریح کرد: ارتباط زیادی بین موارد ابتلای به این بیماری با مسائل اقتصادی و موضوع صادرات و واردات محصولات غذایی و دام‌ها در کشورها وجود دارد.

رییس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه کشورهای روسیه، ایران، ترکیه و پاکستان به دلیل آمار معتبر مورد توجه هستند، تصریح کرد: آمار ابتلای امسال حدود ۷۷ نفر اعلام شده که از این تعداد ۵ نفر فوت شدند و استان سیستان و بلوچستان دارای بیشترین آمار ابتلاست که حدود ۲۲ یا ۲۳ مورد از این ۷۷ نفر را شامل می‌شود. استان گیلان با ۱۴ مورد در رتبه بعدی قرار دارد؛ بخصوص شهرستان رودسر. همچنین استان‌های خراسان رضوی، اردبیل و کرمانشاه جزو سایر استان‌های دارای موارد ابتلای بالا بوده‌اند.

وی با اشاره به آمار کشندگی این بیماری گفت: میزان کشندگی این بیماری در ۱۸ سال گذشته در ایران، از بالای ۶۰ درصد در سال ۷۸ به زیر ۱۰ درصد در سال ۹۶ رسیده است.

گویا اقدامات مدیریتی را لازمه کنترل اساسی این بیماری عنوان کرد و افزود: مهم‌ترین این اقدامات رویکرد One Health  بوده که مدیریت آن نیازمند همکاری بین بخشی دقیق و جامع است. همچنین توجه به نقش مردم در کنترل بیماری بسیار اساسی است و مردم باید به توصیه‌های بهداشتی باور داشته باشند؛ باوری که به تغییر رفتار منجر شود.

وی تاکید کرد: مردم یقین داشته باشند که گوشت کشتارگاه تحت نظارت‌های متعدد ادارات دامپزشکی بوده و از کشتار آزاد و تبلیغات منفی بازارگردانان آن رویگردان باشند.

گویا با بیان اینکه خوردن گوشت آلوده آخرین راه انتقال بیماری است، عنوان کرد: راه‌های مهم‌تر گزش کنه و تماس با خون و ترشحات دام و انسان بیمار است.

 وی با اشاره به برنامه‌های وزارت بهداشت برای کنترل این بیماری، گفت: آموزش از طریق خود مردم بخصوص آنهایی که نقش تاثیرگذاری بیشتری دارند مانند نوجوانان، دانش آموزان و دانشجویان، اقدامی است که از چند سال پیش توسط وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور آغاز شده است. زمانیکه آموزش از طرف خود مردم منتقل شود، نقش تاثیرگذاری بیشتری داشته، همانگونه که بارها ثابت شد و نمونه عینی آن آموزش‌های مربوط به بیماری تب مالت بود.

گویا با اشاره به برگزاری کارگاه‌های منطقه‌ای آموزش SHEP در برنامه کنترلی با رویکرد One Health، تصریح کرد: تعداد نفرات آموزش دیده تا پایان سال ۹۵ حدود ۲۹۹۶۸۰۲ در استان‌های مختلف بوده است.

رییس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ها باید با رویکرد سلامت یکپارچه باشند، اظهار کرد: سلامت یکپارچه شعار نیست و نیازمند تغییر رویکرد اساسی است. مردم و رفتارهای بهداشتی آنان باید در مرکز توجه قرار گرفته و آموزش صحیح مردم و اطلاع رسانی و اعتماد سازی در اولویت قرار گیرد. همچنین پزشکان به نقش مهم خود در آموزش جامعه و کنترل بیماری واقف باشند و اصول درمان CCHF، شک بالینی بالا و کنترل عفونت و درمان به هنگام نیز جزو برنامه‌ها و اولویت پزشکان باشد.