مرکز تحقیقات ویروس شناسی

به نقل از پایگاه خبری – تحلیلی انصاف نیوز و به گفته دکتر سید علیرضا ناجی استاد دانشگاه، داشتن آمار دقیق مبتلایان به HPV وابسته به داشتن یک برنامه‌ی تحقیقاتی دقیق است. به گفته‌ی او «در حال حاضر رفتارهای جنسی آزاد و متعدد در جامعه ما رواج دارد و از طرف دیگر آمار دقیقی از سرطان در ایران نداریم.»

دکتر سیدعلیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات و آزمایشگاه ویروس‌شناسی درباره‌ی مشاهده‌ی بالینی پزشکان مبنی بر افزایش شیوع hpv در ایران گفت: اعدادی که عنوان می‌شوند میبایستی به جامعه مورد تحقیق یا دسته بالینی‌شان هم توجه کرد. مثلا مطالعه در بیماران مراجعه کننده به کلینیک‌های مقاربتی مطمئنا شیوع بالاتری را نشان می‌دهد، چون این افراد به دلیل این مشکلات مراجعه کرده‌اند.

او درباره‌ی نرخ شیوع hpv در ایران گفت: در خصوص شیوع این ویروس در ایران، کشور ما هم‌ مستثنی نبوده و شیوع این ویروس در طی مدت‌های اخیر با توجه به رفتارهای اجتماعی‌ مردم افزایش یافته و مشاهدات پزشکان مشاهده‌ی درستی است. اما در مورد آمار دقیق باید بگویم که باید برنامه‌ی تحقیقاتی منظمی در گروه‌های مختلف اجتماعی- بالینی صورت بپذیرد تا آمار درستی در دسترس قرار گیرد.

با توجه به جمعیت هدف، شیوع پاپیلوما متفاوت است، مثلا در جامعه‌ی زنان به طور کلی شیوع ۴ الی ۹ درصدی پاپیلومای ژنیتال مشاهده می‌شود. اما در جوامع با رفتار پرخطر مثلا زنان معتاد یا روسپی، این شیوع ممکن است تا ۵۰٪ هم افزایش یابد!

نباید بیماری را کتمان کرد

به گفته‌ی دکتر سید علیرضاناجی، رفتارهای اجتماعی مردم ایران جدای از سایر کشورها نیست و ما شاهد تغییر در رفتارهای جنسی و اجتماعی هستیم که می‌تواند موجب گسترش عوامل منتقله از راه جنسی شود و نباید بیماری را کتمان کرد. او درباره‌ی سن مبتلایان گفت: با توجه به ماهیت انتقال این ویروس، گروه سنی ۱۵ الی ۴۵ سال که فعالیت جنسی بیشتری دارند بیشترین شیوع را خواهند داشت.

ابتلا به پاپیلوما در هر قشری از جامعه امکان‌پذیر است اما رفتارهای اجتماعی می‌تواند در شیوع این ویروس تاثیرگذار باشد. HPV  عمدتاً از طریق تماس مستقیم پوست به پوست یا پوست به مخاط، اغلب در طول فعالیت جنسی، از جمله رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی منتقل می شود. لذا تمامی افراد که فعالیت جنسی خود را شروع می‌کنند شانس برخورد با این ویروس را دارند. اما بعضی از رفتارها مثل داشتن شرکای جنسی متعدد، اعتیاد، چه به صورت تزریقی یا استنشاقی، می‌تواند موجب افزایش شیوع این ویروس در جوامع باشد.

«با معضل جدی و خلأ اطلاعات درباره‌ی سرطان مواجه هستیم»

دکتر ناجی، کافی بودن آموزش جنسی، اعتقاد به داشتن رفتارهای جنسی معقول جوانان در جوامع اسلامی و پشتوانه اعتقادی جامعه، را به تنهایی ناکافی دانست و در ادامه گفت: در حال حاضر رفتارهای جنسی آزاد و متعدد در جامعه ما رواج دارد و این زنگ خطری است. چنانچه برنامه‌ریزی مناسبی برای واکسیناسیون و غربالگری درست و مدون در ایران نداشته باشیم در آینده نزدیک با معضل بهداشتی نامطلوبی مواجه خواهیم شد که به اعتقاد من امروزه هم‌ مواجه هستیم.

وی گفت: «در حال حاضر با خلاء اطلاعات در ایران روبه‌رو هستیم. مثلا در خصوص آمار سرطان دهانه رحم بروز بسیار پائین را برخلاف جهان می‌بینیم که آمار دقیقی نیست. ما سیستم ثبت سرطان کارآمدی در ثبت و شمارش موارد سرطان دهانه رحم در ایران نداریم و آمار این سرطان بالاتر از این اعداد و ارقام است. لذا با استناد بر این آمار عنوان شده است که ما در ایران احتیاجی به انجام‌ واکسیناسیون ضد پاپیلوما نداریم!

اما منطق توصیه واکسیناسیون پاپیلوما حتی در مناطق با بروز پائین سرطان دهانه رحم شامل چند نکته مثل پیشگیری از عفونت، کاهش سایر سرطان‌های مرتبط با HPV، استقرار ایمنی جمعی یا ایمنی گله، بار سلامتی آینده، مقرون به صرفه بودن پیشگیری نسبت به بیماری است».

به گفته‌ی دکترناجی، کشور ما هم در این خصوص مستثنی نیست. اظهار می‌شود که میزان بروز سرطان دهانه رحم در ایران پایین است و احتیاجی به واکسیناسیون وجود ندارد. همانطور که گفتم حتی در این شرایط هم واکسیناسیون علیه HPV بسیار مفید و منطقی می باشد.

نکته‌ی کلیدی این است که باید برنامه‌ی مدونی در پایش ویروس پاپیلومای انسانی و بیماری‌ها و سرطان‌های مربوطه در ایران داشته باشیم تا به اطلاعات صحیح دست پیدا کنیم. به نظر می‌رسد اصلاح سیستم ثبت بیماری‌های مربوط به پاپیلوما، شامل سرطان‌ها و زگیل‌های پوستی و تناسلی که مورد اخیر هم موجب افزایش مشکلات اجتماعی و خانوادگی در جامعه شده است، به تصمیم‌گیری‌های موثر و برنامه‌ریزی های بهداشتی کمک می‌کند. البته به مشکلات بودجه و اولویت‌های بهداشتی هم باید توجه کرد.

 

 

درباره‌ی ویروس پاپیلوما و بیماری HPV

دکتر ناجی در ادامه گفت: «ویروس HPV یکی از شایع‌ترین عفونت‌های مقاربتی است و به عنوان عامل سببی در تومورهای خوش‌خیم و بدخیم شناخته می‌شود. عفونتهای HPV تا  4/5٪ از کل سرطان‌های جهان را ایجاد می‌کند و 29/5٪ از کل سرطان‌های مرتبط با عفونت را تشکیل می‌دهد. مثلا عفونت با سویه‌های پرخطر پاپیلوما عامل اصلی سرطان دهانه رحم است. البته این ویروس در ارتباط با سرطان‌های مقعد و دهان و حلق و حنجره، راه‌های هوایی، ریه و پستان هم در ارتباط است. این ویروس در ارتباط با زگیل‌های پوستی و تناسلی است که اتفاقا بروز آن در جامعه آزاردهنده است.»

وی درباره‌ی مداخلات لازم برای مقابله با بیماری hpv گفت: «بهترین راه جلوگیری از ویروس پاپیلوما در قدم اول واکسیناسیون و در قدم دوم غربالگری بیماری است. در کنار آن رعایت ارتباط حفاظت‌شده یعنی استفاده از کاندوم، انجام ندادن رفتارهای جنسی غیرمعمول، وفاداری به خانواده و پرهیز از شرکای جنسی متعدد و دوری از اعتیاد می‌تواند در کاهش گردش ویروس کمک شایانی کند.»

او در ادامه گفت: «واکسن پاپیلوما زمانی مؤثرتر است که افراد قبل از اینکه از نظر جنسی فعال شوند و در معرض HPV قرار بگیرند واکسن را تزریق کنند. معمولاً برای نوجوانان در سنین 11 تا 12 سالگی توصیه می‌شود، اما می‌توان آن را در سن 9 سالگی و در برخی موارد تا سن 45 سالگی تزریق کرد.»

واکسیناسیون، پیشگیری و غربالگری بیماران

به گفته‌ی استاد ناجی، «برخلاف تمامی اقدام های آموزشی و آگاهی‌رسانی، شیوع بیماری‌های مقاربتی از جمله پاپیلوما در طی دهه‌های اخیر افزایش فزاینده‌ای داشته است، لذا اقدامات پیشگیرانه در سطح اول یعنی واکسیناسیون در دستور کار قرار گرفته است.

او در پایان گفت: خوشبختانه، واکسن‌هایی برای پیشگیری از بسیاری از بیماری‌های مرتبط با HPV در دسترس هستند و موجب کاهش بروز این عفونت و سرطان‌های مربوطه شده‌اند، اما خطر ابتلا به بیماری را به طور کامل از بین نبرده‌اند. لذا غربالگری منظم به خصوص در مورد سرطان دهانه رحم برای تشخیص زودهنگام و پیشگیری از سرطان در زنان ۶۵-۲۱ ساله در کنار واکسیناسیون ضروری است.»