مرکز تحقیقات ویروس شناسی

مطالعه‌ای جدید که به بررسی حدود ۵۰۰,۰۰۰ پرونده پزشکی پرداخته، نشان می‌دهد که عفونت‌های ویروسی شدید، از جمله انسفالیت و ذات‌الریه، می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های نورودژنراتیو مانند آلزایمر و پارکینسون را افزایش دهند.

در این تحقیق، که بر روی ۴۵۰,۰۰۰ نفر انجام شد، محققان ۲۲ ارتباط میان عفونت‌های ویروسی و بیماری‌های نورودژنراتیو شناسایی کردند. به‌طور خاص، افرادی که به دلیل التهاب مغزی ناشی از عفونت ویروسی تحت درمان قرار گرفته بودند، ۳۱ برابر بیشتر در معرض ابتلا به آلزایمر قرار داشتند. از هر ۴۰۶ مورد انسفالیت ویروسی، حدود ۲۴ نفر (تقریباً ۶ درصد) به آلزایمر مبتلا شدند.

علاوه بر این، افرادی که بعد از ابتلا به آنفولانزا و بستری شدن در اثر ذات‌الریه تحت درمان قرار گرفتند، بیشتر مستعد ابتلا به آلزایمر، دمانس، پارکینسون و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) بودند.

این مطالعه همچنین نشان می‌دهد که عفونت‌های روده‌ای و مننژیت (که غالباً ناشی از ویروس هستند) و همچنین ویروس واریسلا-زوستر که عامل زونا است، می‌توانند در بروز چندین بیماری نورودژنراتیو نقش داشته باشند. تأثیر عفونت‌های ویروسی بر مغز ممکن است تا ۱۵ سال ادامه یابد و هیچ موردی از محافظت در برابر بیماری‌های مغزی به‌واسطه عفونت‌های ویروسی مشاهده نشده است.

محققان در این مطالعه به این نکته اشاره کردند که حدود ۸۰ درصد از ویروس‌های شناسایی‌شده به‌عنوان عوامل خطر برای بیماری‌های مغزی، "نئورتروفیک" بوده و قادر به عبور از سد خونی مغزی هستند. آنها همچنین خاطرنشان کردند که واکسن‌هایی برای برخی از این ویروس‌ها، از جمله آنفولانزا، زونا و ذات‌الریه، در دسترس است و ممکن است واکسیناسیون به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های نورودژنراتیو کمک کند.

این تحقیق در مجله Neuron منتشر شده و بر اهمیت واکسیناسیون در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های عصبی تأکید دارد. در سال ۲۰۲۲، مطالعه‌ای دیگر نیز نشان داد که ویروس اپشتین-بار با افزایش ۳۲ برابری خطر ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس مرتبط است.

با توجه به این یافته‌ها، محققان به دنبال بررسی بیشتر در زمینه ارتباط عفونت‌های ویروسی و بیماری‌های نورودژنراتیو هستند تا بتوانند به راهکار‌های مؤثری برای پیشگیری از این بیماری‌ها دست یابند.