مرکز تحقیقات ویروس شناسی

در همه گیری کنونی (کووید-۱۹)، مسائل مربوط به موارد ابتلا به کووید طولانی یا ابتلای مجدد به این بیماری به این پرسش منجر شده است که " آیا کروناویروس یکی از این عوامل بیماریزای سرسخت است؟"

ویروس شناسان قابلیت برخی از ویروس ها را برای ماندن در بدن طی ماه ها یا سال ها و حتی پس از بهبودی فرد، "ماندگار" می‌نامند.

زیرمجموعه‌ای از ویروس‌های پایدار و ماندگار می‌توانند "نهفته" باقی بمانند. در واقع، زمانیکه ویروس‌ها کاملا ناپدید می‌شوند، فقط مواد ژنتیکی را در محیط باقی می‌گذارند تا بعدا دوباره ظاهر شوند.

"جیسون کیندراچوک"، ویروس شناس در دانشگاه "منیتوبا" در کانادا گفت: حداقل تاکنون شواهد زیادی وجود ندارد که نشان دهد این اتفاق در مورد کروناویروس نیز رخ می دهد اما همچنان به دنبال آن هستیم تا موضوع را بررسی کنیم.

همچنین "جاناتان کارن"، ویروس شناسی در دانشکده پزشکی دانشگاه "کیس وسترن رزرو" در ایالات متحده نیز خاطرنشان ‌کرد: حتی اگر ماندگاری کروناویروس یک رویداد نادر باشد اما با توجه به تعداد زیادی از افرادی که تاکنون به کووید-۱۹مبتلا شده‌اند، این موارد (یعنی موارد ابتلا به کووید طولانی و ماندگار) می‌تواند افزایش یابد.

در ادامه این مطلب به آنچه تاکنون در مورد ویروس‌های پایدار و نهفته و کووید-۱۹مشخص شده، اشاره شده است.

در حالیکه متخصصان در حال حاضر از دانستن تمام تفاوت‌های جزئی عفونت کروناویروس فاصله زیادی دارند اما بازهم توضیحات مفیدی درباره آنچه که شبیه به عود بیماری یا تداوم عفونت به نظر می‌رسد، وجود دارد.

ماندگار، اما ناپایدار

کارن توضیح می‌دهد که ویروس‌های ماندگار از نوع غیرنهفته، اغلب فضاهای امنی برای بقای خود پیدا می‌کنند. ویروس‌ها می‌توانند در بسیاری از نقاط بدن پنهان بمانند اما بخش‌های خاصی از بدن بیشتر مورد توجه آنها برای ادامه حیات قرار می‌گیرند زیرا سلول‌های ایمنی از این نقاط به اندازه مابقی قسمتهای بدن محافظت نمی‌کنند. (نقاطی در بدن که کمتر در دسترس دستگاه ایمنی هستند).

این بافت‌های خاص که "نقاط دارای امتیاز ایمنی" نامیده می‌شوند، شامل چشم‌ها و مغز هستند و دلیل بیولوژیکی خوبی برای ماهیت محافظت نشده آنها وجود دارد: "سلول‌های ایمنی می‌توانند (به دلیل عفونت‌زایی ناشی از مقابله‌ با عوامل خارجی) به بافت‌های بدن آسیب برسانند و مقابله با عفونت، اغلب به خطر آسیب دیدگی اعصاب نمی‌ارزد."

ویروس های ماندگار اما غیرنهفته هنوز وجود دارند و معمولا به صورت ذرات ویروسی دست نخورده به آرامی سلول‌ها را آلوده و خود را تکثیر می‌کنند و سیستم ایمنی در مواجهه با آنها به طور کامل متوقف نمی‌شود. بنابراین آنچه ادامه دارد نوعی نبرد سطح پایین بین سلول های ایمنی و پاتوژن (عامل‌ بیماریزا) است. به گفته کارن این یک وضعیت بن بست است.

نهفته ماندن برای ادامه حیات

"رایان مک نامارا"، ویروس شناس مولکولی در دانشگاه کارولینای شمالی گفت: پس از ابتلا به بسیاری از ویروس های نهفته، آنها بدن را ترک نمی‌کنند. اگرچه برخی از آنها در نهایت می توانند پاک شوند، اغلب این پاتوژن ها بدن را آلوده می کنند و تا آخر عمر بخشی از بدن خواهند بود.

لازم نیست تمام ذره ویروس عفونی در بدن وجود داشته باشد. فقط وجود ژنوم ویروس کافی است. برخی از ژنوم های ویروسی حتی به کروموزوم های سلول میزبان نفوذ می کنند.

 HIV یک نمونه کلاسیک از ویروس نهفته است. این ویروس ژنوم خود را درDNA سلول‌هایT و ماکروفاژها که هر دو جزء سیستم ایمنی هستند، وارد می‌کند. برای ویروس، این یک استراتژی امیدوارکننده است زیرا برای سیستم ایمنی نامرئی باقی می ماند و هر بار که سلول های حامل، تقسیم می شوند پخش می شود. این ویروس اغلب برای سالها نهفته می مانند تا مجدد ظاهر شده و ذرات عفونی ایجاد کند.

کروناویروس عامل بیماری کووید-۱۹

کروناویروس عامل بیماری کووید-۱۹برای بشر کاملا جدید است، بنابراین چگونه می توانیم پیش بینی کنیم که چه رفتاری خواهد داشت؟ نکات و دلایلی برای خوش بینی در این زمینه وجود دارد.

"کیندراچوک" درباره کووید ۱۹می‌گوید: به نظر می رسد نهفتگی در میان ویروس‌هایی که در دوره‌ای از چرخه حیات خود دارای ژنومDNA هستند، شایع‌تر است. کروناویروس فقط ازRNA استفاده می کند. اگرچه این نسخه از کروناویروس جدید است، متخصصان می توانند سرنخ هایی از چند گونه مشابه آن به دست آورند. در کروناویروس هایی که عامل برخی موارد سرماخوردگی هستند، عفونت ها کوتاه مدت هستند.

به گزارش مجله تخصصی knowable، وی افزود: درست است که در برخی از افراد بهبودیافته از کووید-۱۹که تست ژن‌های ویروسی آنها منفی است، مجددا آزمایش‌شان مثبت می‌شود اما این لزوما دلیلی برای ماندگاری ویروس نیست.